Het is verkiezingstijd en dus laait de discussie over de hypotheekaftrek weer op. Nu wil ik het niet hebben over de wenselijkheid van het afschaffen, maar de manier waarop politici en media over het onderwerp praten: “De hypotheekrenteaftrek kost de staat jaarlijks rond de 9 miljard euro“, of zoals Cohen: “de hypotheekaftrek komt terecht bij mensen die het financiëel niet nodig hebben!“.
Voor degene die het historische perspectief kwijt zijn, nooit heeft de overheid heel specifiek iets willen zeggen over het mogen aftrekken van de hypotheekrente. Vroeger was het zo dat alle rente mocht worden afgetrokken, waarom, omdat ook ontvangen rente bij het inkomen moest worden opgeteld. Hypotheekaftrek was rente aftrek en het effect van een helder en consequent standpunt: men betaalt over rente inkomstenbelasting. En pas toen de regel van het niet meer mogen aftrekken van de rente werd besloten werd er een uitzondering gemaakt voor de hypotheek rente, en daarmee is de hypotheek een politiek onderwerp geworden.
Maar als je als politici zegt, of in de media spreekt over: De hypotheekrenteaftrek kost ….” suggereer je dat dat geld eigenlijk van de overheid is en dat de huizenbezitters met een hypotheek als een soort van gunst dat geld terugkrijgen. Het geld was van de overheid en moet als kosten worden uitgegeven!
Nog minder zal de overheid hebben te praten over wat burgers van wat ze verdienen het nodig of niet nodig hebben. Ook dat straalt uit: wij weten als overheid hoe we het leven van de burgers moeten inrichten en wat ze wel of niet nodig hebben. Het is deze zieke politieke gedachte, en niet alleen van Cohen, maar van een hele brede generatie politici, die ons nu opscheept met een onduidelijke en onoverzichtelijk belastingstelsel, omdat iedere groep Nederlanders bij (bepaalde) politici altijd wel een tranen trekkend verhaal kunnen opzetten over hoe zij het geld toch zo nodig hebben en dat ze wel Nederlanders weten die dat geld niet nodig hebben. Hoe weten ze dat eigenlijk?
En dat is onzin: in het soort maatschappij wat wij in Nederland staatkundig en maatschappelijk hebben, zijn de burgers vrij om inkomen te verwerven in principe op een manier dat het hun goeddunkt. Om de kosten van het organiseren van de overheid en zijn taken te financieren int de overheid belastingen. Daarvoor moet ze middels een wet die door de volksvertegenwoordigers in meerderheid wordt goedgekeurd worden gemachtigd. De wetgever heeft, juist of niet juist, twee soorten burgers gedefinieerd: met en zonder hypotheek, en die betalen een ander tarief over hun inkomen. (Het is zeker niet de enige discriminatie in de letterlijke zin van het woord, want we onderscheiden ook huurder en niet-huurders, en huurder met en zonder een bepaald inkomen!) Daarvoor hebben wij de overheid toestemming gegeven de belastingen te innen of subsidies en toeslagen te betalen. Eventuele inkomsten belasting over de rente van de hypotheek zijn mogelijke toekomstige belastingopbrengsten voor de overheid, maar nu is dat geld niet van de overheid en wordt dat als kosten teruggegeven.
He bedenkelijke van de woordkeuze “kosten” is, is dat de politieke elite, en daarmee de gevestigde media, in diepste zin denkt in termen van de almachtige overheid, die niet alleen alle problemen van alle burgers zal moeten en gaan oplossen, en dat dus ons nationale inkomen van en voor de overheid is, die dat naar eer en geweten zo goed mogelijk over alle burgers verdeeld. Nederland als DDR avant le lettre.
Ik vind dat de overheid belastingheffingen zo eenvoudig en voor iedereen doorzichtig moet opleggen en innen. Uitzondering op uitzondering, toeslagen, inkomensherverdeling leiden tot ondoorzichtigheid bij de burger, afgunst, politieke spelletjes, en veel kosten voor het innen, herverdelen en de controle van de rechtmatigheid. Als we die kosten gewoon niet meer zouden maken en dus “teruggeven” aan de burgers, zou het mij niet verbazen dat de inkomstenbelasting zo kan dalen dat iedereen minder belasting betaald, dan dat hij nu na de uitzonderingen, waaronder de hypotheekaftrek!) nu kwijt is, respectievelijk dus meer van zijn inkomen overhoudt dan met hele kermis aan regels en uitzonderingen die de inkomsten/loonbelasting nu is verworden.